Παρόλο που ο περισσότερος κόσμος δεν το έχει συνειδητοποιήσει σε μεγάλο βαθμό, σε πολλές χώρες του κόσμου έχει δημιουργηθεί μια κίνηση η οποία έχει σκοπό τη δραστική μείωση της χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές οποιουδήποτε τύπου. Για παράδειγμα, στη Σουηδία μόνο το 2-3% των συναλλαγών πραγματοποιείται πλέον με μετρητά, ενώ υπάρχουν και άλλες χώρες που κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε την απόσυρση από την κυκλοφορία του χαρτονομίσματος των 500 ευρώ, έτσι ώστε να καταπολεμηθεί πιο αποτελεσματικά το οργανωμένο έγκλημα, καθώς η ύπαρξή του διευκόλυνε τους εγκληματίες στο να διακινούν μεγάλες ποσότητες χρημάτων σε μετρητά διεθνώς. Ούτως ή άλλως η απουσία του δεν θα γίνει αισθητή από πολύ κόσμο, αφού το 60% των Ευρωπαίων πολιτών δήλωσαν ότι δεν το είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ.
Τα κίνητρα
Πολλές τράπεζες και μεγάλες εταιρείες πιστωτικών καρτών προσφέρουν σημαντικά κίνητρα ώστε να ωθήσουν τους πολίτες να αυξήσουν στο μάξιμουμ τη χρήση του πλαστικού χρήματος. Οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει φιλικούς προς τον χρήστη ιστότοπους στο διαδίκτυο, προκειμένου να διευκολύνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές με τρόπο ασφαλή και γρήγορο. Επιπλέον, οι αντίστοιχες εφαρμογές στα κινητά τηλέφωνα γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλείς, με σκοπό την πραγματοποίηση των συναλλαγών με ακόμη ευκολότερο τρόπο.
Τα υπέρ και τα κατά
Αυτό που υποστηρίζουν οι κυβερνήσεις των χωρών και οι μεγάλες τράπεζες είναι ότι η μείωση των συναλλαγών με μετρητά θα επιφέρει καίριο χτύπημα σε πολλές παράνομες δραστηριότητες, όπως η μαύρη αγορά, η φοροδιαφυγή, η τρομοκρατία, το εμπόριο ναρκωτικών, το οργανωμένο έγκλημα κλπ. Η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι ο αληθινός λόγος για αυτή την κίνηση είναι ότι έτσι θα γίνει πιο ελεγχόμενη η οικονομική κατάσταση του κάθε πολίτη και θα καταγράφονται πολύ πιο εύκολα οι συναλλαγές του, με συνέπεια να είναι πιο εφικτή η φορολόγηση των εσόδων.
Είναι αναμενόμενο ότι από τη στιγμή που οι συναλλαγές με μετρητά θα καταστούν απαγορευτικές, οι πολίτες θα σπεύσουν να καταθέσουν τα χρήματα στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Αυτή η κίνηση θα έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων και ως εκ τούτου τη δυνατότητα να δίνονται δάνεια με ευνοϊκούς όρους από τις τράπεζες. Επίσης, η πληρωμή των φόρων από τις επιχειρήσεις και τους πολίτες θα γίνεται πολύ πιο εύκολα και αποτελεσματικά, με συνέπεια τη βελτίωση της εισοδηματικής πολιτικής και την πιο εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Από την άλλη, η κατάργηση των μετρητών θα αποφέρει την ηλεκτρονική καταγραφή των συναλλαγών, με συνέπεια την ευκολότερη παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων των πολιτών.